Zelfmoord
Wie zichzelf van het leven berooft, zet misschien wel een punt achter zijn eigen bestaan, maar zal tegelijkertijd dikke komma’s zetten achter het leven van de mensen die achterblijven. Immers, de nabestaanden, en dan vooral de kinderen, zullen zich hun eigen leven lang blijven afvragen of zij niet goed genoeg waren om voor te leven.
Nu wordt dikwijls gezegd dat zelfmoord, mits tijdig op de radar, een dood is die kan worden voorkomen. En als het gaat om een (zware) depressie waarbij zelfmoordgedachten meestal aanwezig zijn, is dat ook zo. Immers, vandaag de dag kunnen de meeste depressies worden behandeld middels medicijnen, een opname, een scala aan therapieën of een combinatie daarvan; en in veel gevallen zal mettertijd de depressieve patiënt zijn zelfmoordgedachten en/of plannen als sneeuw voor de zon zien verdwijnen.
Maar niet alle mensen die zelfmoord plegen lijden aan een ‘klassieke’ depressie. Nee, in veel gevallen is er iets heel anders aan de hand; en dan heb ik het over een ingewikkeld emotioneel en onzichtbaar lijdensweg. Nu ga ik daar niet over uitweiden, maar belangrijk om te begrijpen is dat het niet vanzelfsprekend is dat mensen het leven als een uitdaging, als een avontuur of als iets plezierigs ervaren.
Nee, voor die enkeling is het leven niet alleen ondragelijk, maar ervaart hij die ondraaglijkheid ook als een persoonlijke mislukking. En die combinatie, die van de ondraaglijkheid van het leven tezamen met het onvermogen om het leven te leven, kan ertoe leiden dat de persoon in kwestie alleen zelfmoord als uitweg kan zien. Nu weet iedereen hoe moeilijk het kan zijn om met een ander mens door het leven te gaan; en we kijken er vandaag niet echt van op als de één of de ander de relatie uitmaakt. Ik bedoel, scheidingen zijn aan de orde van de dag. Maar behalve in relatie met de ander, zul je ook met jezelf moeten leven.
Stel je daarom voor dat je, bij voortduring, op gespannen voet leeft met jezelf; en die relatie met jezelf als leeg of waardeloos ervaart, dan is het wellicht te begrijpen dat je die relatie met jezelf uitmaakt. Dat heet dan zelfmoord.